Sztywne soczewki kontaktowe pojawiły się w latach czterdziestych XX wieku, kiedy po raz pierwszy wykorzystano polimetakrylan metylu do ich produkcji. Z upływem czasu zaczęto wykorzystywać materiały (o innych właściwościach powierzchniowych), które miały zwiększyć dopływ tlenu, poprawić wymianę łez oraz komfort stosowania. Jednym z nowszych materiałów do produkcji sztywnych soczewek kontaktowych jest akrylat silikonowy wzbogacony fluorem, będący rozwiązaniem problemu związanego z nadmiernym gromadzeniem się osadów na powierzchni soczewki. Na ułożenie sztywnej soczewki kontaktowej na powierzchni oka oddziałuje wiele czynników, m.in.: średnica i grubość soczewki, środek ciężkości, ciężar właściwy, siły tarcia, współczynnik załamania oraz kształt krawędzi. Grubość soczewki ma wpływ na przepuszczalność tlenu. Ciężar właściwy w niewielkim stopniu wpływa na działanie soczewki, jednak w przypadku wysokich wad refrakcji może powodować jej decentrację. Siły tarcia oraz kształt krawędzi oddziałują na poczucie komfortu pacjenta.
Sztywne soczewki kontaktowe mogą mieć różne konstrukcje: dwukrzywiznową, trójkrzywiznową i wielokrzywiznową. Dobór odpowiedniej konstrukcji oddziałuje na wymianę łez pod soczewką oraz na komfort pacjenta. Oprócz konstrukcji istotny jest również typ geometrii − sferyczny bądź toryczny. Można wyróżnić soczewki sferyczne, przedniotoryczne, tylnotoryczne, bitoryczne i sferyczne z toryczną strefą peryferyjną, dobierane w zależności od wady wzroku pacjenta. Soczewki te znalazły zastosowanie w korygowaniu nieregularnego astygmatyzmu rogówkowego (w tym stożka rogówki) oraz wad sferycznych (szczególnie w przypadku afakii). Ponadto są stosowane w ortokeratologii, korekcji presbiopii oraz przez osoby uprawiające sport.